Osakidetzak zabaldu egingo du behatu daitezkeen gaitzen kopurua, "orpoaren probaren" bidez biotinidasa falta ere detektatzeko
Maiatzaren batetik aurrera, Osasun Sailak eta Osakidetzak biotinidasa-gabezia sartuko dute jaioberrietan detekta daitezkeen gaitzen katalogoan, ‘orpoaren proba’ delakoari esker; horretan, Euskadi aitzindaria izan zen. Proba honen helburu nagusia da jaiotzetiko gaitzei lotutako desgaitasunak prebenitzea, horiek goiz identifikatuz.
Biotinidasa-gabezia heredatu egiten da, eta ez du sintomarik agertzen jaiotzean, baina bai haurtzaroan. Gorputzak biotina bitamina berrerabili ezin duenez, zaila egiten zaio nutriente garrantzitsuak prozesatzea eta, aldi berean, osasun-arazo larriak eragin ditzake. Diagnostiko goiztiarra eta tratamendu egokia ezin bestekoak dira eraginpeko umeak normaltasunez haz daitezen eta haientzako ondorio itzulezinak saihesteko.
Nekane Murga Eusko Jaurlaritzako Osasuneko sailburuaren arabera, biotinidasa-gabezia sartuz, “aurrerapauso handia eman dugu eraginpeko jaioberrien osasunerako prebentzioan, osasuntsu hazteko aukera emanez”. Sailburuaren arabera, “prebentzioan egindako inbertsio eraginkorrenetako bat da, ukaezina baita biztanleriaren osasunerako dakarren onura". Nekane Murgak nabarmendu du garrantzitsua dela ume guztiei proba hau egitea.
“ORPOAREN PROBA”: EUSKADI AITZINDARI
“Orpoaren proba” jaioberriari orpoan ziztada bat eginez, odol-lagin bat lortuz eta hura aztertuz egiten da, umeak 48 orduko bizitza betetakoan eta ospitaletik atera baino lehen.
Euskadi izan zen programa hau modu integralean eta prebentzioko zerbitzu gisa, zuzenean Euskal Osasun Administrazio Publikoaren erantzukizunaren pean, eskaini zuen lehen Autonomia Erkidegoa, estaldura osoaz eta unibertsalaz, ospitale publikoetan zein pribatuetan jaiotako ume jaioberrientzat. Indarrean daraman 37 urtean, 712.000 jaioberri bahetu ditu, eta ondorengoak detektatu ditu:
- Askotariko patologietako 307 kasu positibo, batez ere jaiotzetiko hipotiroidismoa (188 kasu).
- Familiaren aholku genetikoa eskatu izan duen gaitzen bat daramaten umeen 924 kasu, adibidez, anemia faltziformea edo fibrosi kistikoa, besteak beste.
Baheketan gaitz berriak sartzeko orduan, nazioarteko erakundeek ezarritako irizpideei erreparatu zaie. Haiek kontuan hartzen dituzte, ez bakarrik detekzio-metodoak, baizik eta eskueran asistentziarako bitartekoak edukitzea ere, nahaste bat detektatzen zaien jaioberriek gaitzaren ondorioak ezabatu edo murriztuko dituen tratamendu eraginkorra jasoko dutela segurtatzeko eta, era horretan, haien osasun-aurreikuspenak eta bizi-kalitatea hobetzeko.
