Gobernu Kontseiluak 2018-2022rako Familiei Laguntza emateko Erakundeen arteko IV. Plana onetsi du (Gobernu Bilera 2018-06-19)

VG 2018 06 19

Gobernu Kontseiluak gaur goizean 2018-2022rako Familiei Laguntza emateko Erakundeen arteko IV. Plana onetsi du. Beatriz Artolazabal Eusko Jaurlaritzako Enpleguko eta Gizarte Politiketako sailburuak honela kalifikatu du: “Familia eta Haurren aldeko Euskal Ituna zabaltzeko eta gauzatzeko plangintza-tresna nagusia, pertsonek beren familia-proiektua hasi eta nahi beste seme-alaba izatea zailtzen duten oztopoak pixkanaka ezabatu edo murrizteko.

2018-2022rako Familiei Laguntza emateko Erakundeen arteko IV. Planak Europako erakundeek babestuta haurretan inbertitzeko ikuspegia gauzatzen du, eta, horretarako, ume eta nerabe guztien aukera-berdintasuna bermatzen duten neurriak antolatzen dira eta desberdintasunaren belaunaldien arteko transmisioa prebenitzen du eta, horrela, seme-alabak dituzten familien pobrezia-egoera murriztu.

Beatriz Artolazabalen hitzen arabera, Planak “% 20 murriztuko du haurren pobrezia-tasa, 25 eta 44 urte bitarteko biztanleen okupazio-tasa areagotuko du, % 80ra arte, EAEko emakumeen ugalkortasunaren egoeraren adierazlea 1,50era areagotuko du, % 25 igoko ditu 1 urteko umeen arteko eskolatze-tasa garbiak, gutxienez % 50 murriztuko du etxeko zaintzen arraila, eta 25 eta 29 urte bitarteko gazteen emantzipazio-tasa areagotuko du”.

Planaren garapenak ia 460 milioiko gastua aurreikusten du, 2018aren eta 2022aren artean, Gizarte Politiketako Sailburuordetzaren neurrietan, bereziki kontziliazioaren eremuan (286 milioi). Halaber, 785 milioi euro seme-alabak dituzten familientzako errentak bermatzeko politiketan eta gazteen enplegurako programetan. 220 milioi Haurreskolak Partzuergora, 250 milioi beketara, 50 milioi gazteentzako etxebizitza-politiketara, 1.575 zerga-kenkarietan ondorengoengatik eta 415 milioi gizarte-zerbitzuetara.

Konpromisoak

Artolazabal sailburuak zehaztu duen bezala, “2018-2022rako Familiei Laguntza emateko Erakundeen arteko IV. Planak gutxieneko baliabide ekonomikoak bermatzen dizkie seme-alabak dituzten familia guztiei, eta haur-pobrezia prebenituko du, eta horretarako familia-aniztasuna errespetatuko du eta erraztasunak emango ditu amek eta aitek beren seme-alabei beharrezko denbora eskaintzeko; horretarako, gizarte-denboraren antolaketa egokiagoa sustatuko du, familien beharrizanak kontuan hartuta eta gizarte-antolaketa erantzunkidea bultzatuz”.

"Halaber, gazteen emantzipazioari ematen dio bide eta bizitza-proiektu autonomoei, nahi badute ondorengoak izan nahi duten familia-unitate berriak eratzeko bide emateko; gurasotasun positiboko programak sendotzen ditu, haurren osasunekoak, gatazken prebentziokoak eta familia-bitartekaritzakoak, aita eta amen guraso- eta hezkuntza-gaitasunak sendotzeko; ohitura osasungarriak sustatuko ditu eta familietan egon daitezkeen gatazkak ebazteko bide emango du, eta ume guztiek haurrei arreta emateko zerbitzu eskuragarriak eta kalitatekoak jaso ahal izatea sustatuko du”, esan du Artolazabal sailburuak.

Sailburuak aipatu dituen beste konpromiso batzuen bidez, “berbideratu egiten dira hezkuntza-politikak eta eskola-sistema inklusiboa eta baterako hezkuntzakoa eraikitzen sakontzen da, ekitatea bermatzeko eta desabantaila sozialean eta ekonomikoan dauden ikasleen zailtasunak konpentsatzeko gai dena, eta ume eta gazte guztiek baliabide eta gizarte eta hezkuntzako, kiroleko, kulturako eta aisiako ekipamenduen eskaintza zabalagora jotzeko duten aukera hobetzen du, baldintza-berdintasunean”.

“Era berean –esan du Artolazabalek–, hobetu egiten du familia- eta haur-politiken gobernamendua, eta gizarte eta hezkuntzako espazio erreala garatzen du; erakundeen artean eta diziplina anitzetik lankidetzan jarduteko konpromisoa hartzen du, politika publikoen hainbat arlotan eragina duten gai horien dimentsio anitzaren izaera kontuan hartuta: genero-ikuspegia, hezkuntza, berdintasuna, osasuna, etxebizitza, gizarte-zerbitzuak, kultura, enplegua eta abar, eta sentsibilizatu egiten ditu gai horiekin lotuta dauden eragile pribatuak, bereziki lan-harremanetan zuzenean inplikatuta daudenak, besteak beste, sindikatuak eta elkarte patronalak, eragile publiko eta pribatuen arteko derrigorrezko lotura aintzat hartuta”.

Hura prestatzeko, prozesu parte-hartzailea ezarri zen euskal erakunde publikoekin (Eusko Jaurlaritza, foru-aldundiak eta EUDEL) eta gizarte-erakunde eta -entitateekin, parte-hartze irekiaren bidez eta Familiaren Euskal Kontseiluan dituzten ordezkarien bidez.

Plana prestatzeko prozesua 2018ko otsailaren 9an hasi zen, Bilbon; horretarako, jardunaldi bat antolatu zen eta, bertan, adituek familia- eta haur-politikak aztertu zituzten. Jardunaldian eremu horietan lan egiten duten 200 pertsona baino gehiago izan ziren. Martxoan eta apirilean, alde biko bilerei ekin zitzaien berriro, Eusko Jaurlaritzan familiaren eta haurren arloan eskumen sektorialak dituzten sailekin, eta zenbait lan-bilera egin ziren foru-aldundi eta udalekin (EUDELen bitartez). 2018ko maiatzaren 15ean, Familien Nazioarteko Egunean, amaierako dokumentua aurkeztu zen Familiaren Euskal Kontseiluaren osoko bilkuran, eta onetsi egin zuen.

Egitura

Plana bost ardatz nagusitan banatzen da, eta horiek bat datoz Familia eta Haurren aldeko Euskal Itunarekin: gazteen emantzipazioa eta familia berrien eraketa, berez helburutzat hartzen diren neurrian, baina baita sine qua non baldintza Euskadin jaiotza-tasak areagotzeko; kontziliazio erantzunkidea; orain arte familia-planak zirenen nukleo zentrala eratzen zuten familientzako laguntza-politikak; haur eta nerabeen ongizatea, haur eta nerabeen bizi-baldintzetan eragina duten eremu oso anitzetan helburu bereziak jasotzen dituena; eta familia- eta haur-politiken lidergoa eta gobernamendua, edozein zeharkako politikatan lehen mailako erronka eta beharrizan direnak.

Bost ardatzak 18 helbururen bidez garatzen dira; guztira, 116 neurri dira eta, horietako bakoitzarentzat, enuntziatua zehazten da, edukia eta helburuak labur deskribatzen dira, eta gauzatzeko ardura izango duen administrazioaren maila adierazten da.

Planak planteatutako neurrien eragin-adierazle batzuk jaso ditu, eta jarraipen- eta ebaluazio-sistema bat, bi une aurreikusten dituena: tarteko ebaluazioa, 2020an, familia, haur eta nerabeek Euskadin dituzten premia nagusiak diagnostikatzeko aukera ematen duten datuak eguneratzeko; Planean aurreikusitako jarduketen betetze-maila eta haren eragina ebaluatzeko; eta jarduketak formulatzean aldaketak eta egokitzapenak proposatzeko (egindako ebaluazioak hala eskatzen badu); eta amaierako ebaluazioa, indarraldia amaituta, 2022an. Bertan, Planean aurreikusitako jarduketen betetze-maila ebaluatuko da, bai eta eragina ere, eta Familiei Laguntza emateko Erakundeen arteko V. Planak aurreikusi beharko dituen jarduketarako oinarrizko printzipio eta ildoak proposatuko dira.